اطلاعات و نقش آن در کاهش ريسک سرمايه‌گذاري

اين جمله را به خاطر بسپاريد: "اطلاعات ارزشمندترين دارايي در بازار سرمايه است". در برنامه امروز قصد داريم در‌باره اين جمله صحبت كنيـم.

حتما به خاطر داريد كه در مطالب گذشته، درباره ريسك صحبت كرديم. يكي از تعاريفي كه درباره ريسك ارائه كرديم، احتمال تفاوت واقعيت با پيش‌بيني بود. هر اندازه تفاوت واقعيت با پيش‌بيني بيشتر باشد، ريسك بيشتر خواهد بـود. فرض كنيد قيمت سهم يك شركت در حال حاضر 150 تومان است و شما پيش‌بيني مي‌كنيد قيمت اين سهم در پايان سال به 200 تومان برسـد. حال اگر در پايان سال، قيمت سهم بجاي 200 تومان، به 160 تومان رسيد، چه اتفاقي مي‌افتد. بين پيش‌بيني شما و آنچه كه اتفاق افتاده، 40 تومان اختلاف وجود دارد. اين يعنـي ريسك!

با اين اوصاف، چطور مي‌توان اين ريسك را كاهش داد؟ پاسخ يك جمله ساده است: هرچه پيش‌بيني دقيق‌تر باشد، ريسك كمتـر مي‌شود.

اينجاست كه سؤال دوم مطرح مي‌شود: چطور مي‌شود پيش‌بيني را دقيق‌تر انجام داد؟ پاسخ اين سؤال در استفاده از اطلاعات دقيـق و معتبـر نهفته است.

بنابراين، بي‌دليل نيست كه مي‌گويند اطلاعات، ارزشمندترين دارايي در بازار سرمايه است؛ چون مبناي اصلي تصميم‌گيري در بورس و كنترل ريسك در اين بازار، تصميم‌گيري براساس اطلاعات است و دقيقا به همين خاطر هم هست كه براساس قوانين و مقررات، شركت‌هايي كه سهامشان در بورس خريد و فروش مي‌شود، موظفند اطلاعات مالي و عملكردي خود را به صورت مستمر و يكسان، در اختيار همه سرمايه‌گذاران قرار دهند تا سرمايه‌گذاران بتوانند براساس اين اطلاعات، درمورد خريد، فروش و يا حفظ سهام خود تصميم‌گيري كنند.

اگر به خاطر داشته باشيد، در برنامه قبل انواع ريسك‌ها را معرفي كرديم: ريسك تورم، ريسك نرخ ارز، ريسك نرخ سود، ريسك سياسي، ريسك تجاري، ريسك نقدشوندگـي و ريسك مالي.

اگر به تعاريفي كه براي اين ريسك‌ها اشاره كرديم دقت كنيد، متوجه خواهيد شد كه با استفاده از اطلاعات صحيح و معتبر، مي‌توان بخش قابل توجهي از اين ريسك‌ها را كنترل كرد.

براي مثال، گفتيم كه يكي از ريسك‌هايي كه سرمايه‌گذار با آن مواجه است، ريسك مالي است، به اين معنا كه اگر شركت ميزان زيادي وام از بانك گرفته باشد، طبيعتا بايد اصل و سود وام دريافتي را به بانك پرداخت كند و اگر ميزان فروش و سودآوري شركت، متناسب با شرايط وام دريافتي از بانك نباشد، با ريسك عدم توانايي بازپرداخت وام مواجه خواهد شد. ميزان استقراض شركت از بانك، موضوعي است كه به راحتي با بررسي اطلاعات مندرج در صورت‌هاي مالي ، قابل شناسايـي و ارزيابي است.

همچنين درمورد ساير انواع ريسك‌ها مثل ريسك نرخ تورم، نرخ سود، نرخ ارز و... هم اگرچه تحليل اين متغيرهاي اقتصادي مبتني‌بر تحليل روند نوسانات آنها در آينده است، اما سرمايه‌گذار مي‌تواند با بررسي دقيق شاخص‌هاي اقتصادي منتشر شده از سوي نهادهاي رسمي و همچنيـن كمك گرفتن از متخصصان مالي و اقتصادي، به پيش‌بيني قابل قبولي از وضعيت اين شاخص‌ها در آينده و تحليل آنها بر قيمت سهام و ساير اوراق بهادار دست يابد.

بنابراين، بهره‌گيري از اطلاعات با كمك به افزايش دقت پيش‌بيني، ريسك سرمايه‌گذاري را كاهش مي‌دهد. اما اطلاعات خوب بايد چه ويژگي‌هايي داشته باشند؟

چهار ويژگي‌ اساسي اطلاعات را مفيد و قابل اتكا مي‌كند:

1- معتبر و قابل اتكا باشد:به همان اندازه كه اطلاعات صحيح و معتبر مي‌تواند در موفقيت سرمايه‌گذاري مؤثر باشد، اطلاعات نادرست يا شايعات مي‌تواند ريسك سرمايه‌گذاري را افزايش دهد. فرض كنيد سرمايه‌گذاري با شنيدن شايعه افزايش قيمت خودرو و اميد به اينكه اين افزايش، موجب سودآوري قيمت سهام شركت‌هاي خودروساز مي‌شود، اقدام به خريد سهام آنها، آنهم با قيمتي بالاتر از ارزش واقعي سهم مي‌كند. حال اگر مشخص شود اين شايعه صحت نداشته و قيمت خودرو قرار نيست افزايش داشته باشد، چه اتفاقي رخ خواهد داد؟

2- جامـع باشد: در مثال قبل، فرض كنيد خبر افزايش قيمت خودرو، خبر صحيحي است، اما اگر هزينه‌هاي شركت خودروساز هم افزايش يافته باشد، افزايش قيمت خودرو در مجموع تأثير زيادي در سودآوري شركت نخواهد داشت. حال اگر سرمايه‌گذار در خريد سهام شركت، صرفا به موضوع افزايش قيمت خودرو توجه كند و افزايش هزينه‌ها را درنظر نگيرد، آيا تصميم صحيحي گرفته است؟ قطعا نه.

3- به‌روز باشد: اطلاعات هرچند معتبـر و جامـع باشد، بايد به لحظه مورد استفاده قرار گيـرد. فرض كنيد شركت خودروساز، اطلاعات مربوط به افزايش قيمت خودروهاي خود را رسما منتشر و اعلام كرده است كه با اين افزايش، سود شركت نيز افزايش خواهد يافت.

طبيعتا به محض انتشار اين اطلاعات، تقاضا براي خريد سهام خودروسازان افزايش يافته و قيمت اين سهام بالا مي‌رود. حال اگر يك سرمايه‌گذار، به جاي آنكه به محض دريافت اين اطلاعات سهام شركت را بخرد، چند روز بعد اقدام به خريد سهام كند، معلوم نيست تصميم درستي گرفته باشد؛ چون در اين مدت، قيمت سهام افزايش يافته و ممكن است بيشتر از اين، امكان افزايش و سودآوري براي سرمايه‌گذار نداشته باشد.

4- مرتبط باشد: بعضا مشاهده مي‌شود كه سرمايه‌گذاران از روي هيجانات حاكم بر بازار، اطلاعات نامرتبط را ملاك تصميم‌گيري قرار مي‌دهند. مثلا ممكن است افزايش نرخ ارز هيچ تأثيري بر شركتي كه هم مواد اوليه‌اش در داخل كشور تأمين مي‌شود و هم محصولاتش در داخل كشور فروخته مي‌شود، نداشته باشد. بنابراين لازم است سرمايه‌گذاران به اين موضوع توجه داشته باشند كه اطلاعات منتشر شده، تا چه اندازه مي‌تواند بر ارزش سهام شركت تأثير داشتـه باشد.

پس حالا، حتما شما هم با ما هم‌عقيده‌ايـد كه اطلاعات، واقعا ارزشمندتريـن دارايي در بازار سرمايه است.

منبع: training.irvex.ir